Bình lặng những nữ anh hùng Ngư Thủy
Về Ngư Thủy Trung (Lệ Thủy, Quảng Bình) hôm nay, nhắc chuyện về những nữ anh hùng “xê gái” không ai là không biết, bởi tên tuổi của họ đã đi vào lịch sử như những huyền thoại bất tử. Trên mảnh đất ấy, những người con gái năm xưa vẫn hăng say, miệt mài “nở hoa” giữa cuộc sống thời bình.
Đại đội nữ Pháo binh Ngư Thủy bên tượng đài ghi công
Gieo trọn tuổi thanh xuân trên cát
Vào những năm 1965, do liên tiếp thất bại trên chiến trường miền Nam, đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh đánh phá miền Bắc. Quảng Bình – chiếc cầu nối giữa chiến trường miền Nam và hậu phương miền Bắc, đã gánh chịu biết bao bom đạn của kẻ thù.
Trung bình mỗi người dân Ngư Thủy (huyện Lệ Thủy, Quảng Bình) phải gánh chịu trên 130 quả bom, đạn các loại. Ngày 20-11-1967, Tỉnh đội Quảng Bình quyết định thành lập Đại đội nữ Pháo binh Ngư Thủy (gọi tắt là Xê gái). Đại đội gồm 3 trung đội, có nhiệm vụ phòng thủ bờ biển và đánh chặn tàu chiến Mỹ trên biển, không cho tàu áp sát hải phận nước ta. Vũ khí được trang bị cho Đại đội là 4 khẩu pháo 85 ly. Lúc đầu Đại đội có 37 chiến sĩ, đều là xã viên hợp tác xã ngư nghiệp, tuổi đời mới từ 16 – 22. Bà Ngô Thị The – Đại đội trưởng bồi hồi kể lại: Khi tham gia vào Đại đội, phần lớn các chị em lúc đó chỉ vừa mới rời ghế phổ thông, có người trình độ văn hóa cao nhất chỉ mới đến lớp 7, thấp nhất là lớp 5. Nhưng với lòng yêu nước, ý chí quyết tâm đánh giặc, các chị đã cố gắng học tập và rèn luyện trên lớp học để chuẩn bị cho chiến đấu trên chính chiến trường của quê hương mình.
Những cô gái nhỏ nhắn nhưng đã làm nên những chiến thắng lớn lao. Ngày 7-2-1968 là mốc lịch sử đánh dấu chiến công đầu tiên của Đại đội “Xê gái”. Chỉ với 48 viên đạn, các pháo thủ đã bắn trúng tàu chiến số hiệu 013 của Mỹ. Bà Ngô Thị Thới – Chính trị viên của Đại đội nhớ lại: Khi mục tiêu chỉ còn cách tầm bắn 13km, Đại đội nhận lệnh bắn từ Đại đội trưởng The, đồng loạt bắn 4 phát (16 viên) vào tàu giặc. Khi bắn phát đầu tiên, địch đã phát hiện được vị trí của bên mình, chúng cho tàu chiến bắn pháo, máy bay địch từ trên cao ném bom xuống, đen mù mịt không thấy gì. Nhưng tất cả chị em vẫn quyết tâm bám sát trận địa không rời mục tiêu, với quyết tâm lập chiến công ngay trận đánh đầu tiên.
Đại đội nữ Pháo binh Ngư Thủy ngày ấy
Sau chiến công đó, đơn vị tiếp tục chiến đấu và lập thêm nhiều chiến công giòn giã tại các trận: ngày 27/3, 15/5, 14/6/1968 và 5/5, 19/6, 14/7, 29/7/1972. Chiến đấu ngoan cường, nhiều người được kết nạp Đảng ngay trên mâm pháo. Nhiều nữ pháo thủ bị thương vẫn cương quyết bám trận địa, sát cánh cùng đồng đội như Trần Thị Gắng, Nguyễn Thị Bé, Ngô Thị Mãi…
10 năm chiến đấu ròng rã (1967 – 1976), họ đã làm nên những chiến tích hào hùng. Với những thành tích đạt được, ngày 25-8-1970, Đại đội được tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân và tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Ba, Huân chương Chiến công hạng Nhất, cả 37 nữ pháo binh Ngư Thủy đều được phong tặng anh hùng. Đặc biệt Đại đội còn là đơn vị vinh dự được Bác Hồ gửi thư khen và hai lần tặng thưởng huy hiệu của Người. Sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, năm 1977 đơn vị giải thể, quân số của đơn vị lúc này tổng cộng là 91 người.
Những bông hoa bình lặng…
Chiến tranh đã đi qua 38 năm, mảnh đất Ngư Thủy ngày nay đã thay da, đổi thịt từng ngày. Những nữ anh hùng “Xê gái” năm xưa trở về cuộc sống đời thường thanh thản và ngọn lửa nhiệt tình vẫn âm ỷ cháy trong mỗi người bởi họ đã cống hiến tuổi xuân của mình cho chính mảnh đất quê hương. Trong chiến tranh họ là những người chiến sĩ, thời bình họ trở về với thiên chức là người mẹ, người vợ trong gia đình. Những tưởng cuộc sống sẽ bình lặng trôi song dấu tích chiến tranh để lại vẫn làm đau nhiều người.
Không phải ai trong số các bà đều được sống trọn vẹn với mơ ước bình dị của mình. Cả tuổi thanh xuân rừng rực khí thế đánh giặc cứu nước, họ đã chiến đấu, hy sinh và mang cả những vết thương của chiến tranh về với cuộc sống thời bình. “Bây giờ, phần lớn o mô ở đại đội cũng mang trong mình một căn bệnh” – bà Ngô Thị The bộc bạch. Nhiều người một mình bươn chải với cuộc sống để nuôi con trưởng thành như bà Trần Thị Hường, Trần Thị Ngột, Trần Thị Đính… Trong số đó, có nhiều bà đã ra đi trong cảnh nghèo khó, bệnh tật. Bà The chia sẻ: Khi còn sống, bà Trần Thị Tất khốn khổ lắm vì bà ấy bị khói bụi cướp đi đôi mắt sáng của mình, cộng với căn bệnh điếc khiến bà sống nhưng phải phụ thuộc vào người khác.
Chiến tranh đã lùi xa nhưng lằn ranh của nó thì vẫn còn đó. Mỗi khi trái gió trở trời những cơn đau – di chứng của chiến tranh lại hành hạ thể xác của các bà. Ngày ngày, do sức khỏe không có, nhiều bà vẫn phải xuống biển xin cá của dân chài. “Một phần số cá xin được o đem bán lấy tiền chắt chiu phòng khi đau ốm” – bà Ngô Thị Cái tâm sự.
Năm 2001, bộ phim nhựa màu “Trở lại Ngư Thuỷ” của cố đạo diễn Lê Mạnh Thích lại làm xôn xao dư luận, được giải thưởng Việt Nam và quốc tế. Các bà được cả nước biết đến nhiều hơn qua các phương tiện thông tin đại chúng và sau đó đã nhận được sự quan tâm hơn từ địa phương, và sự giúp đỡ của các đơn vị, tổ chức và đồng bào cả nước. Những căn nhà tình nghĩa được xây dựng, thay dần nhiều căn lều tranh tre, vách đất vẹo xiêu trên cát. Khi số vốn chưa đủ giúp một lúc cho tất cả mọi người, các bà nhường nhau. Đầu năm 2006, Bộ Quốc phòng giúp 40 triệu đồng xây nhà cho hai chị nhưng các bà đã lại san sẻ cho nhau, xây thành 4 nhà tình nghĩa…
Dù khó khăn nhưng các bà
vẫn luôn tràn niềm tin vào cuộc sống
Cũng năm đó, tượng đài nữ pháo binh Ngư Thuỷ được dựng lên sừng sững, uy nghiêm ở trung tâm xã Ngư Thuỷ Trung, nó là một minh chứng cho sự quả cảm của “Đội quân tóc dài”, là nguồn động viên, cổ vũ tinh thần vô giá cho các bà. Những chiến công quá khứ hào hùng của các bà đã được ghi nhớ bằng một tượng đài lịch sử.
Nhưng cuộc đời của những o Ngư Thủy – nhân vật chính đã từng làm nên một quá khứ hào hùng đang sống tiếp với những ngày tháng khó khăn. “Bây giờ chỉ mong muốn các cấp, các ngành tạo điều kiện quan tâm dù chỉ là một mức lương tối thiểu cho đời sống của các o thôi” – ông Ngô Gia Ngãi, Chủ tịch UBND xã Ngư Thủy Trung nói. Âu đó cũng chính là nguyện vọng chính đáng của các nữ pháo thủ – những người đã gieo tuổi xanh của mình cho Tổ quốc.
Theo Đại đoàn kết
